Το Παγκόσμιο Κύπελλο συμπληρώνει αισίως 88 χρόνια ζωής, κατά τη διάρκεια των οποίων διεξάχθηκαν 20 διοργανώσεις. Ο πρώτος αγώνας έγινε στις 13 Ιουλίου του 1930 στο στάδιο «Ποσίτος» του Μοντεβίδεο, με τη Γαλλία και το Μεξικό να ανοίγουν την αυλαία της διοργάνωσης. Η Ουρουγουάη ήταν η πρώτη χώρα που αναδείχθηκε πρωταθλήτρια κόσμου, ως οικοδέσποινα και η Γερμανία η τελευταία, το 2014 στη Βραζιλία.
Το βαρύτιμο τρόπαιο κατέκτησαν 8 χώρες, με τη Βραζιλία να έχει τα σκήπτρα με 5 κατακτήσεις, ενώ ακολουθούν Ιταλία και Γερμανία, που μετρούν από 4 κατακτήσεις. Ουρουγουάη και Αργεντινή αναδείχθηκαν πρωταθλήτριες κόσμου από 2 φορές, ενώ Αγγλία, Γαλλία και Ισπανία από 1.
Ας θυμηθούμε τους 20 τελικούς της κορυφαίας ποδοσφαιρικής διοργάνωσης του πλανήτη.
1930: Όλα άρχισαν στην Ουρουγουάη
Στις 30 Ιουλίου 1930 έγινε ο πρώτος τελικός στην ιστορία του Μουντιάλ, ανάμεσα στη διοργανώτρια Ουρουγουάη και την Αργεντινή. Η σέντρα καθυστέρησε για λίγο, λόγω του ότι οι δύο ομάδες ήθελαν να παίξουν με τη δική τους μπάλα και ο Βέλγος διαιτητής Ζαν Λανζενό μπήκε στο γήπεδο με δύο μπάλες και έγινε κλήρωση. Ευνοήθηκε η Αργεντινή, όμως στην πράξη αυτό αποδείχθηκε ανώφελο, αφού η Ουρουγουάη επικράτησε με 4-2 και έγινε η πρώτη χώρα που κατέκτησε το τρόπαιο.
Η Ουρουγουάη προηγήθηκε στο σκορ με τον Ντοράντο (12’), όμως η Αργεντινή έκανε την ανατροπή με γκολ των Πεουτσέλε (20’) και Σταμπίλε (37’). Στην επανάληψη η Ουρουγουάη κυριάρχησε και έφτασε στη νίκη με τέρματα των Τσέα (57’), Ιριάρτε (68’) και Κάστρο (89’). Ο αρχηγός Νασάτσι παρέλαβε το βαρύτιμο τρόπαιο από τα χέρια του Ζιλ Ριμέ, εμπνευστή της διοργάνωσης και ακολούθησαν ξέφρενοι πανηγυρισμοί σε όλη τη χώρα.
Ουρουγουάη: Μπαλεστέρο, Νασάτσι, Μασερόνι, Αντράντε, Φερνάντεζ, Γκεστίντο, Ντοράντο, Σκαρόνε, Κάστρο, Τσέα, Ιριάρτε.
Αργεντινή: Μποτάσο, Ντελατόρε, Πατερνόστερ, Τζ. Εβαρίστο, Μόντι, Σουάρες, Πεουτσέλε, Βαράλλο, Σταμπίλε, Φερέιρα, Μ. Εβαρίστο.
1934: Ξανά νικήτρια η οικοδέσποινα
Η δεύτερη διοργάνωση διεξάχθηκε στην Ιταλία με νικήτρια και πάλι την οικοδέσποινα. Αξιοσημείωτη ήταν η απουσία της Ουρουγουάης στο μοναδικό Μουντιάλ στην ιστορία που η κάτοχος του τροπαίου δεν συμμετείχε και συνεπώς δεν μπόρεσε να υπερασπιστεί τον τίτλο της.
Ο τελικός έγινε στις 10 Ιουνίου στη Ρώμη με αντίπαλο την Τσεχοσλοβακία και κρίθηκε στην παράταση. Το πρώτο ημίχρονο έληξε ισόπαλο 0-0, όμως στο 70’ ο Πουκ άνοιξε το σκορ για την Τσεχοσλοβακία. Λίγο αργότερα ο Σβόμποντα έχασε ευκαιρία για το 2-0, καθώς η μπάλα σταμάτησε στο δοκάρι και στο 80’ ο Όρσι σημείωσε το 1-1, που διατηρήθηκε μέχρι το τέλος του 90λεπτου. Στο 95’ ο Σκιάβιο διαμόρφωσε το 2-1 και ο αρχηγός της «σκουάντρα ατζούρα» Τζιαμπέρο Κόμπι έγινε ο πρώτος τερματοφύλακας που σήκωσε το τρόπαιο.
Ιταλία: Κόμπι, Μοντσέλιο, Αλεμάντι, Φεράρις, Μόντι, Μπερτολίνι, Γκουαΐντα, Μεάτσα, Σκιάβιο, Φεράρι, Όρσι.
Τσεχοσλοβακία: Πλάνιτσκα, Ζένισεκ, Τστιρόκι, Κόσταλεκ, Κάμπαλ, Κρτσιλ, Γιούνεκ, Σβόμποντα, Σομπόντκα, Νέγιεντλι, Πουκ.
1938: Διατήρησε τα σκήπτρα η Ιταλία
Η διοργάνωση έμεινε σε ευρωπαϊκό έδαφος, καθώς διεξάχθηκε στη Γαλλία. Στον τελικό έφτασαν η κάτοχος του τίτλου Ιταλία και η Ουγγαρία, που στις 19 Ιουνίου παρατάχθηκαν στη σέντρα του σταδίου «Κολόμπ». Ο αγώνας ήταν συναρπαστικός, με τις δύο φιναλίστ να μπαίνουν δυνατά στο γήπεδο. Μόλις στο 5ο λεπτό ο Κολαούσι άνοιξε το σκορ για την Ιταλία, όμως δύο λεπτά αργότερα ο Τίτκος ισοφάρισε. Τα τέρματα των Πιόλα (16’) και Κολαούσι (35’) έδωσαν γερό προβάδισμα στην Ιταλία στο ημίχρονο. Φυσιολογικά στην επανάληψη οι Ιταλοί οπισθοχώρησαν και έπαιξαν με ενισχυμένη άμυνα, όμως το τέρμα του Σάροδι (70’) αναπτέρωσε τις ελπίδες των «μαγυάρων». Ωστόσο, η Ιταλία άλλαξε τακτική και στο 82’ ο Πιόλα σημείωσε το τέρμα που καθόρισε το τελικό αποτέλεσμα (4-2) και για πρώτη φορά μια χώρα κατακτούσε το τρόπαιο για δεύτερη σερί διοργάνωση.
Ιταλία: Ολιβιέρι, Φόνι, Ράβα, Σεραντόνι, Αντρεόλο, Λοκατέλι, Μπιαβάτι, Μεάτσα, Πιόλα, Φεράρι, Κολαούσι.
Ουγγαρία: Τσάμπο, Πόλγκαρ, Μπίρο, Τσάλαϊ, Τσουκς, Λάζαρ, Σας, Βίντσε, Σάροζι, Ζένγκελερ, Τίτκος.
1950: Όταν «πάγωσε» το Μαρακανά»
Την Κυριακή 16 Ιουλίου 1950 το περίφημο «Μαρακανά» φόρεσε τα γιορτινά του και 194.534 Βραζιλιάνοι γέμισαν ασφυκτικά τις εξέδρες για να δουν τον αγώνα ανάμεσα στη «σελεσάο» και την Ουρουγουάη. Όσο για την παρουσία 5.000 Ουρουγουανών έμοιαζε ισχνή. Ήταν η μόνη διοργάνωση στην οποία δεν έγινε τελικός, καθώς το παιχνίδι ήταν το τελευταίο του ομίλου με τις τέσσερις φιναλίστ. Η Βραζιλία ήταν το αδιαφιλονίκητο φαβορί, καθώς βολευόταν και με ισοπαλία, όμως έδειξε από το ξεκίνημα ότι ήθελε τη νίκη. Παρά την υπεροχή της το ημίχρονο έληξε 0-0, με πιο κλασσική ευκαιρία το δοκάρι του Σκιαφίνο για την Ουρουγουάη. Στο ξεκίνημα της επανάληψης (47’) ο Φριάκα άνοιξε το σκορ για τη Βραζιλία, όμως ο Σκιαφίνο «απάντησε» στο 66’ και το παιχνίδι πήρε… φωτιά. Οι Ουρουγουανοί έριξαν όλες τις δυνάμεις τους στην επίθεση και στο 79’ ο Γκίτζια με έξυπνο σουτ σημείωσε το τέρμα που σφράγισε ίσως τη μεγαλύτερη έκπληξη σε Μουντιάλ, με την Ουρουγουάη να κατακτά για δεύτερη φορά το τρόπαιο.
Βραζιλία: Μπαρμπόζα, Αγκούστο, Ζουβενάλ, Μπάουερ, Ντανίλο, Μπιγκόντ, Φριάκα, Ζιζίνιο, Αντεμίρ, Ζαΐρ, Τσίκο.
Ουρουγουάη: Μάσπολι, Μ. Γκονσάλες, Τεχέρα, Γκαμπέτα, Βαρέλα, Αντράντε, Γκίτζια, Πέρες, Μίνγκες, Σκιαφίνο, Μοράν.
1954: Το «θαύμα» της Βέρνης
Το Μουντιάλ διεξάχθηκε στην Ελβετία και ο τελικός έγινε στις 4 Ιουλίου στο στάδιο «Βάνκντορφ» στη Βέρνη, παρουσία 60.000 θεατών, με αντίπαλους τη Δυτική Γερμανία και την Ουγγαρία, ενώ μεταδόθηκε ζωντανά από την τηλεόραση. Οι Ούγγροι μπήκαν με… άγριες διαθέσεις στο γήπεδο και στο 6’ ο Πούσκας άνοιξε το σκορ, ενώ δύο λεπτά αργότερα ο Κότσις σημείωσε το 2-0. Ωστόσο, οι Γερμανοί μείωσαν στο 10’ με τον Μόρλοκ, τη στιγμή που άρχισε δυνατή βροχή. Το βαρύ τερέν ευνοούσε τους δυνατούς Γερμανούς, που στο 18’ ισοφάρισαν με τον Ραν. Οι τεχνίτες «μαγυάροι» δυσκολεύονταν αφάνταστα στη λάσπη και πριν το τέλος του ημιχρόνου ο Πούσκας έπαιζε κουτσαίνοντας. Η Ουγγαρία επιδίωξε το γκολ στην επανάληψη, όμως δεν τα κατάφερε και στο 84’ ο Ραν έδωσε το προβάδισμα στη Γερμανία. Το τέρμα του Πούσκας ένα λεπτό πριν τη λήξη ακυρώθηκε ως οφσάιντ από τον Άγγλο διαιτητή Έλις και το σφύριγμα της λήξης βρήκε τους Γερμανούς να πανηγυρίζουν κόντρα σε όλα τα προγνωστικά.
Ουγγαρία: Γκρόσιτς, Μπουζάνσκι, Λόραντ, Λάντος, Μπόζικ, Ζακάριας, Τσίμπορ, Κότσιτς, Χιντεγκούντι, Πούσκας, Μ. Τότ.
Δυτική Γερμανία: Τούρεκ, Πόσιπαλ, Λίμπριχ, Κολμάγιερ, Έκελ, Μάι, Ραν, Μόρλοκ, Όντμαρ Βάλτερ, Φριτς Βάλτερ, Σιάφερ.
1958: Σάμπα στη Σουηδία…
Η Σουηδία ήταν η διοργανώτρια και έφτασε στον τελικό με αντίπαλο τη Βραζιλία. Ο αγώνας έγινε στο στάδιο «Ρασούντα» στις 29 Ιουνίου και η γηπεδούχος άρχισε ιδανικά καθώς προηγήθηκε με τον Λίντχολμ στο 4’. Οι Βραζιλιάνοι βρέθηκαν για πρώτη φορά πίσω στο σκορ στη διοργάνωση, όμως αυτό δεν τους επηρέασε. Στο 10’ ο Βάβα ισοφάρισε και στο 32’ σημείωσε το 2-1, με το οποίο ολοκληρώθηκε το ημίχρονο. Στην επανάληψη έλαμψε το άστρο του 17χρονου τότε Πελέ, ο οποίος έκανε θραύσεις με τον Ζαγκάλο. Ο Πελέ πέτυχε το 3-1 στο 56’, ο Ζαγκάλο το 4-1 στο 68’ και η Σουηδία μείωσε με τον Σίμονσον (80’), όμως ο Πελέ έβαλε το… κερασάκι στην τούρτα στο τελευταίο λεπτό πετυχαίνοντας το τελικό 5-2. Η «σελεσάο» αναδείχθηκε για πρώτη φορά πρωταθλήτρια κόσμου και ξόρκισε το φάντασμα της Βέρνης, με πρωταγωνιστή τον Πελέ. Ήταν η αρχή ενός θρύλου του παγκόσμιου ποδοσφαίρου…
Βραζιλία: Γκίλμαρ, Τζιάλμα Σάντος, Μπελίνι, Ορλάντο, Νίλτον Σάντος, Ζίτο, Ντιντί, Γκαρίντσα, Βαβά, Πελέ, Ζαγκάλο.
Σουηδία: Σβένσον, Μπέργκμαρκ, Άξμπομ, Γκούσταφσον, Μπόργιεσον, Πάρλινγκ, Χάμριν, Γκρεν, Σίμονσον, Λίντχολμ, Σκόγκλουντ.
1962: Διατήρησε τα σκήπτρα
Το Μουντιάλ έγινε στη Χιλή και ο τελικός διεξάχθηκε στις 17 Ιουνίου στο στάδιο «Νασιονάλ» του Σαντιάγο, ανάμεσα στη Βραζιλία και την Τσεχοσλοβακία. Οι Τσεχοσλοβάκοι άνοιξαν το σκορ με τον Μάζοπουστ στο 16’, όμως δύο λεπτά αργότερα ο Αμαρίλντο ισοφάρισε και το ημίχρονο έληξε χωρίς να αλλάξει οτιδήποτε. Στο 69’ ο Αμαρίλντο έγινε δημιουργός και έδωσε έτοιμο τέρμα στον Ζίτο, ο οποίος σημείωσε το 2-1, ενώ το τελικό αποτέλεσμα (3-1) διαμορφώθηκε στο 77’ μετά από λάθος του τερματοφύλακα Σρόιφ και κοντινό σουτ του Βαβά. Κάπως έτσι ο αρχηγός Μάουρο σήκωσε το τρόπαιο και η Βραζιλία έφτασε στις δύο κατακτήσεις του τροπαίου, όσες είχαν η Ουρουγουάη και η Ιταλία. Παράλληλα, έγινε η δεύτερη ομάδα που υπεράσπισε τον τίτλο της σε δεύτερη συνεχή διοργάνωση.
Βραζιλία: Γκίλμαρ, Τζιάλμα Σάντος, Ζίτο, Μάουρο, Ζόσιμο, Γκαρίντσα, Ντίντι, Βαβά, Αμαρίλντο, Ζαγκάλο.
Τσεχοσλοβακία: Σρόιφ, Λάλα, Νόβακ, Πλούσκαλ, Πόπλουχαρ, Μάζοπουστ, Πόσπιχαλ, Σκέχερ, Κβάσνακ, Κάντραπα, Γιελινεκ.
1966: Πρώτη και τελευταία φορά
Η τελική φάση έγινε στην Αγγλία που έφτασε στον τελικό. Στις 30 Ιουλίου η χώρα που ανακάλυψε το ποδόσφαιρο παρατάχθηκε στο μεγαλοπρεπές «Γουέμπλεϊ» για τον τελικό με αντίπαλο τη Δυτική Γερμανία. μπροστά σε 90.000 θεατές. Οι Γερμανοί αιφνιδίασαν στο 12’ με τέρμα του Χάλερ, όμως ο Χαρστ ισοφάρισε στο 19’ με κεφαλιά. Στο 78’ ο Πίτερς έδωσε προβάδισμα στα «λιοντάρια», όμως στις καθυστερήσεις ο Βέμπερ πέτυχε το 2-2 και έστειλε τον αγώνα στην παράταση. Στο 100’ έγινε μια φάση που ακόμα συζητείται… Σε σουτ του Χαρστ η μπάλα χτύπησε στο οριζόντιο δοκάρι και ακολούθως στο έδαφος. Ο Ρότζερ Χαντ άρχισε τα πανηγύρια, όμως ο Ελβετός διαιτητής, Γκόντφριντ Ντινστ έτρεξε προς τον Σοβιετικό βοηθό Τοφίκ Μπαχράμοφ, ο οποίος τον συμβούλευσε να κατακυρώσει το γκολ. Μετά από χρόνια η φάση αναλύθηκε σε ηλεκτρονικό υπολογιστή και φάνηκε ότι η μπάλα δεν πέρασε τη γραμμή, όμως η ιστορία είχε γραφτεί. Στο 120’ ο Χαρτς διαμόρφωσε το τελικό 4-2 και έγινε ο μοναδικός παίκτης που έκανε χατ-τρικ σε τελικό του Μουντιάλ.
Αγγλία: Μπανκς, Κόεν, Γουίλσον, Στάιλς, Τζάκι Τσάρλτον, Μουρ, Μπολ, Χαρστ, Μπόμπι Τσάρλτον, Χαντ, Πίτερς.
Δυτική Γερμανία: Τιλκόφσκι, Χέτζτες, Σνέλιγκερ, Μπεκενμπάουερ, Σουλτς, Βέμπερ, Έμεριχ, Χάλερ, Ζέλερ, Όβερατ, Χελντ.
1970: Δικό της για πάντα το τρόπαιο
Το Μεξικό φιλοξένησε τη διοργάνωση και ο τελικός έγινε στις 21 Ιουνίου στο στάδιο «Αζτέκα» με αντίπαλους την άκρως επιθετική Βραζιλία και την Ιταλία, που στήριξε την πορεία της στην άψογη εφαρμογή του γνωστού «κατενάτσιο», με άμυνα από… γρανίτη. Τη διαφορά έκανε ο Πελέ, ο οποίος οργίασε στον τελευταίο τελικό της καριέρας του. Στο 18’ άνοιξε το σκορ με κεφαλιά, ενώ ακολούθως δημιούργησε άλλα δύο γκολ. Οι Ιταλοί, πάντως, ισοφάρισαν με τον Μπονισένια (37’) και ακολούθως κλείστηκαν στην άμυνα. Τα πλάνα τους χάλασαν στο 65’ όταν ο Τζέρσον έκανε το 2-1, ενώ το τέρμα του Ζαϊρζίνιο στο 70’ έγειρε για τα καλά την πλάστιγγα προς τη μεριά της «σελεσάο». Ο σκόρερ έγραψε ιστορία καθώς σκόραρε σε όλα τα παιχνίδια της διοργάνωσης. Το 4-1 σημείωσε στο 86’ ο Κάρλος Αλμπέρτο και η Βραζιλία έγινε η πρώτη χώρα που έκανε δικό της το τρόπαιο, καθώς συμπλήρωσε τρεις κατακτήσεις.
Βραζιλία: Φέλιξ, Κάρλος Αλμπέρτο, Εβεράλντο, Πιάτσα, Μπρίτο, Κλοντοάλντο, Ζαϊρζίνιο, Τζέρσον, Τοστάο, Πελέ, Ριβελίνο.
Ιταλία: Αλμπερτόζι, Μπούρντις, Φακέτι, Μπερτίνι (73’ Τζουλιάνο), Ροζάτο, Τσέρα, Ντομενγκίνι, Ματσόλα, Μπονισένια (84’ Ριβέρα), Ντε Σίστι, Ρίβα.
1974: Οι… Γερμανοί ξανάρθαν!
Το «Ολίμπια στάντιον» του Μονάχου φόρεσε τα καλά του στις 7 Ιουλίου για τον τελικό ανάμεσα στη διοργανώτρια Δυτική Γερμανία και την πανίσχυρη τότε Ολλανδία, μια ομάδα αστέρων με πιο λαμπρό τον Γιόχαν Κρόιφ. Με τη σέντρα οι «οράνιε» άλλαξαν 14 φορές την μπάλα χωρίς να την αγγίξει αντίπαλος και ο Κρόιφ μπήκε στην περιοχή όπου ανατράπηκε από τον Φογκτς. Ο Άγγλος διαιτητής Τζακ Τέιλορ καταλόγισε πέναλτι, το οποίο αξιοποίησε ο Νέσκενς και άνοιξε το σκορ στο 1ο λεπτό. Η Γερμανία «απάντησε» με τον ίδιο τρόπο στο 25’, όταν ο Χελτσενμπάιν ανατράπηκε από τον Γιάνσεν και ο Μπράιτνερ ευστόχησε από τα 11 βήματα. Στην εκπνοή του ημιχρόνου ο Γκερντ Μίλερ πέτυχε το 2-1 και στην επανάληψη η Γερμανία άντεξε στην πίεση που δέχθηκε και κατέκτησε το τρόπαιο. Όσο για τον Μίλερ έφτασε στα 14 γκολ και έγινε ο πρώτος σκόρερ όλων των εποχών σε τελική φάση, εκτοπίζοντας τον Ζιστ Φοντέν (13).
Δυτική Γερμανία: Μάγιερ, Φογκτς, Μπράιτνερ, Σβάρτζτσενμπεργκ, Μπεκενμπάουερ, Μπόνοφ, Χένες, Γκραμπόφσκι, Όβερατ, Μίλερ, Χελτσενμπάιν.
Ολλανδία: Γιόνγκμπλουντ, Σουρμπίρ, Ραϊσμπέργκεν (58’ Ντε Γιόνγκ), Χάαν, Κρολ, Νέσκενς, Φαν Χάνεγκεμ, Γιάνσεν, Ρεπ, Κρόιφ, Ρέζενμπρινκ (46’ Ρενέ Φαν Ντε Κέρκοφ).
1978: Με οδηγό το άστρο του Κέμπες
Η διοργανώτρια Αργεντινή έφτασε στον τελικό και στις 25 Ιουνίου αντιμετώπισε την Ολλανδία στο στάδιο «Μονουμεντάλ» του Μπουένος Άιρες. Το παιχνίδι ήταν πολύ σκληρό, με δυνατά μαρκαρίσματα και αντιαθλητικά φάουλ εκατέρωθεν. Ωστόσο, ο Ιταλός διαιτητής Σέρτζιο Γκονέλα, που αντικατέστησε τον Ισραηλινό Κλάιν, μοίραζε κίτρινες μόνο στους Ολλανδούς. Στο 37’ ο Μάριος Κέμπες άνοιξε το σκορ και η «οικοδέσποινα» κρατούσε γερά μέχρι το 81’. Τότε ο Νάνιγκα, που μπήκε στον αγώνα ως αλλαγή, ισοφάρισε με κεφαλιά. Στο 90’ ο Ρέζενμπρινκ παραλίγο να «παγώσει» το γήπεδο, όταν σούταρε από πλάγια θέση και η μπάλα χτύπησε στα δύο κάθετα δοκάρια, χωρίς να περάσει τη γραμμή. Το παιχνίδι οδηγήθηκε σε παράταση και στο 104’ ο Κέμπες χτύπησε ξανά για το 2-1, ενώ στο 114’ δημιούργησε το τρίτο γκολ για τον Μπερτόνι και η Αργεντινή αναδείχθηκε για πρώτη φορά πρωταθλήτρια κόσμου με τον δικτάτορα Βιντέλα να απονέμει το τρόπαιο.
Αργεντινή: Φιλιόλ, Ολγκίν, Γκαλβάν, Πασαρέλα, Ταραντίνι, Αρντίλες (65’ Λαρόσα), Γκαλέγκο, Μπερτόνι, Κέμπες, Λούκε, Ορτίζ (74’ Χούζεμαν).
Ολλανδία: Γιόνγκμπλουντ, Γιάνσεν (22’ Σουρπίρ), Μπραντς, Κρολ, Πόρτβλιτ, Χάαν, Βίλι Φαν Ντε Κέρκοφ, Νέσκενς, Ρενέ Φαν Ντε Κέρκοφ, Ρεπ (58’ Νάνιγκα), Ρέζενμπρινκ.
1982: Επιβεβαίωσε τα προγνωστικά
Στη διοργάνωση της Ισπανίας ο τελικός έγινε την Κυριακή 11 Ιουλίου στο «Σαντιάγκο Μπερναμπέου», ανάμεσα στην Ιταλία και τη Δυτική Γερμανία. Η «σκουάντρα ατζούρα» θεωρείτο το φαβορί και επιβεβαίωσε τα προγνωστικά, καθώς νίκησε με 3-1. Στο 24’ ο Καμπρίνι αστόχησε σε πέναλτι, όμως αυτό δεν πτόησε τους Ιταλούς που προηγήθηκαν με τον Πάολο Ρόσι στο 57’, ενώ ο Ταρντέλι σημείωσε το 2-0 στο 68’. Στο 81’ κρίθηκαν όλα με το γκολ του Αλτομπέλι , ενώ δύο λεπτά αργότερα ο Μπράιντνερ πέτυχε το γκολ της τιμής για τους Γερμανούς. Η Ιταλία επανήλθε στην κορυφή του κόσμου μετά από 44 χρόνια, συμπληρώνοντας τρεις κατακτήσεις του τροπαίου.
Ιταλία: Τζοφ, Τζεντίλε, Καμπρίνι, Κολοβάτι, Σιρέα, Μπέργκομι, Οριάλι, Ταρντέλι, Ρόσι, Κόντι, Γκρατσιάνι (8’ Αλτομπέλι – 89’ Καούζιο).
Δυτική Γερμανία: Σούμαχερ, Καλτς, Μπρίγκελ, Μπερντ Φέρστερ, Καρλ Χάιντς Φέρστερ, Στίλικε, Ντρέμλερ (62’ Χρούμπες), Μπράιτνερ, Φίσερ, Λιτμπάρσκι, Ρουμενίγκε (70’ Χάνσι Μίλερ).
1986: Στο τέλος νίκησε η… Αργεντινή
Το Μουντιάλ έγινε στο Μεξικό και ο τελικός διεξάχθηκε στις 29 Ιουνίου στο στάδιο «Αζτέκα» ανάμεσα στη Δυτική Γερμανία και την Αργεντινή, που επανέλαβε τον άθλο του ’78, νικώντας με 3-2, μετά από συναρπαστικό αγώνα. Τα τέρματα των Μπράουν με κεφαλιά (22’) και Βαλντάνο (55’) έδωσαν γερό προβάδισμα στην «αλμπισελέστε». Ωστόσο, οι Γερμανοί αποδείχθηκαν πολύ σκληροί για να «πεθάνουν» και ισοφάρισαν με τους Ρουμενίγκε (73’) και Φέλερ (80’). Τρία λεπτά αργότερα ο Μαραντόνα έδειξε την κλάση του, όταν έβγαλε υπέροχη πάσα στον Μπουρουσάγκα, ο οποίος πλάσαρε τον Σουμάχερ για το 3-2.
Αργεντινή: Πουμπίδο, Κουτσιούφο, Μπράουν, Ρουγκέρι, Ολαρτικοετσέα, Τζιούστι, Ενρίκε, Μπουρουσάγκα (89’ Τρομπιάνι), Μπατίστα, Μαραντόνα, Βαλντάνο.
Δυτική Γερμανία: Σουμάχερ, Μπέρντολντ, Καρλ Χάιντς Φέρστερ, Έντερ, Γιάκομπς, Μπρίκελ, Ματέους, Ρουμενίγκε, Μάγκατ (61’ Ντίτερ Χένες), Άλοφς (46’ Φέλερ), Μπρέμε.
1990: Πήρε τη ρεβάνς…
Ο τελικός του Μουντιάλ της Ιταλίας ήταν «ριπλέι» του προηγούμενου. Στις 8 Ιουλίου Δυτική Γερμανία και Αργεντινή βρέθηκαν αντιμέτωπες στο «Ολίμπικο» της Ρώμης σε ένα παιχνίδι που χαρακτηρίστηκε ο χειρότερος τελικός στην ιστορία της διοργάνωσης από πλευράς θεάματος. Το πρώτο ημίχρονο έληξε ισόπαλο χωρίς τέρματα, ενώ στο 68ο λεπτό ο Πέδρο Νταμιάν Μονσόν έγινε ο πρώτος παίκτης που αποβλήθηκε σε τελικό Μουντιάλ. Στο 75’ η Αργεντινή ζήτησε πέναλτι σε ανατροπή του Καλντερόν, όμως ο Μεξικανός διαιτητής Εντνάρντο Κοντεσάλ Μέντες έδειξε να συνεχιστεί το παιχνίδι. Ωστόσο, στο 84’ έδειξε την άσπρη βούλα σε μαρκάρισμα του Σεντίσι στον Φέλερ, σε ένα από τα πιο τραβηγμένα πέναλτι που καταλογίστηκαν σε τελική φάση. Ο Μπρέμε ευστόχησε και σημείωσε το γκολ που έκρινε το παιχνίδι, με την Αργεντινή να ολοκληρώνει με 9 παίκτες λόγω αποβολής του Ντεζότι (86’).
Η Δυτική Γερμανία έφτασε την Ιταλία και της Βραζιλία στις τρεις κατακτήσεις.
Δυτική Γερμανία: Ιλγκνερ, Μπέρτολντ (73’ Ρόιτερ), Μπρέμε, Αουγκεντάλερ, Κόλερ, Μπούχβαλντ, Λιτμπάρσκι, Χέσλερ, Ματέους, Φέλερ, Κλίνσμαν.
Αργεντινή: Γκοϊκοετσέα, Σενσίνι, Λορέντζο, Σεριζουέλα, Ρουγκέρι(46’ Μονζόν), Ειμόν, Μπουρουτσάγκα (53’ Καλντερόν), Τρόλιο, Ντεζότι, Μαραντόνα, Μπασουάλδο.
1994: Έκλεισε «καρέ» η Βραζιλία
Η τελική φάση έγινε για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες και στις 17 Ιουλίου Ιταλία και Βραζιλία τέθηκαν αντιμέτωπες στο στάδιο «Ρόουζ Μπόουλ» της Πασαντίνα. Η «σελεσάο» ήταν πιο επιθετική και ανάγκασε την αντίπαλο της σε παθητικό ρόλο, όμως το γκολ δεν ερχόταν. Η πιο κλασσική ευκαιρία χάθηκε στο 75’, όταν ο Μάουρο Σίλβα έκανε σουτ και ο Παλιούκα έχασε την μπάλα μέσα από τα χέρια του, όμως είχε «σύμμαχο» το δοκάρι. Ο αγώνας οδηγήθηκε στην παράταση, όπου το σκορ παρέμεινε 0-0 και ακολούθησαν τα πέναλτι. Ο Μπαρέζι αστόχησε την πρώτη εκτέλεση, όμως ο Παλιούκα απόκρουσε το πέναλτι του Μάρσιο Σάντος και η Ιταλία προηγήθηκε με τον Αλμπερτίνι. Ο Ρομάριο ισοφάρισε, όμως εύστοχος ήταν και ο Εβάνι. Ο Μπράνκο έκανε το 2-2 και ο Ταφαρέλ σταμάτησε το χτύπημα του Μασάρο. Ακολούθως ο Ντούγκα έκανε το 3-2 και όλο το βάρος έπεσε στον Μπάτζιο, τον κορυφαίο Ιταλό διεθνή της διοργάνωσης. Η εκτέλεση του ήταν άτσαλη και η μπάλα έφυγε πάνω από τα δοκάρια, με τους Βραζιλιάνους να πανηγυρίζουν το τρόπαιο για τέταρτη φορά.
Βραζιλία: Ταφαρέλ, Ζορζίνιο (21’ Καφού), Μπράνκο, Αλνταΐρ, Μάρτσιο Σάντος, Μάουρο Σίλβα, Μπεμπέτο, Ντούνκα, Ζίνιο (106’ Βιόλα), Μαζίνιο, Ρομάριο.
Ιταλία: Παλιούκα, Μούσι (34’ Απολλόνι), Μαλντίνι, Μπεναρίβο, Μπαρέζι, Αλμπερτίνι, Ντοναντόνι, Μπέρτι, Ντίνο Μπάτζιο (95’ Εβάνι), Ρομπέρτο Μπάτζιο, Μασάρο.
1998: Γαλλική υπόθεση…
Η Γαλλία φιλοξένησε το Μουντιάλ και αξιοποίησε στο έπακρο τη δύναμη της έδρας, αφού είχε και πολύ καλή ομάδα. Στον τελικό αντιμετώπισε τη Βραζιλία σε αγώνα που έγινε στο «Σταντ Ντε Φρανς» στις 12 Ιουλίου. Ο Ρονάλντο, το αστέρι της Βραζιλίας, αγωνίστηκε με ένεση, όμως η παρουσία του πέρασε ουσιαστικά απαρατήρητη. Οι «τρικολόρ» ανέλαβαν τα ηνία από το ξεκίνημα της αναμέτρησης, αφού η «σελεσάο» έδειχνε ανήμπορη να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της τελευταίας στιγμής. Στο 27’ ο Ζιντάν άνοιξε το σκορ με κεφαλιά, ενώ στο 45’ ξαναχτύπησε με τον ίδιο τρόπο. Η προσπάθεια της Βραζιλίας να μειώσει στην επανάληψη δεν επέφερε καρπούς, παρά το αριθμητικό πλεονέκτημα που είχε λόγω της αποβολής του Ντεσαγί με δεύτερη κίτρινη στο 67’. Στην εκπνοή του αγώνα ο Πετί διαμόρφωσε το τελικό 3-0 σε μια ιδανική αντεπίθεση. Έτσι, η Γαλλία κατέκτησε το τρόπαιο για πρώτη φορά στην ιστορία της.
Γαλλία: Μπαρτέζ, Τιράμ, Λιζαραζού, Λεμπέφ, Ντεσαγί, Ντεσάμπ, Καραμπέ(57’ Μπογκοσιάν), Πετί, Γκιβάρς (66’ Ντουγκαρί), Ζιντάν, Τζορκάεφ (76’ Βιεϊρά).
Βραζιλία: Ταφαρέλ, Καφού, Ρομπέρτο Κάρλος, Αλνταΐρ, Ζούνιορ Μπαϊάνο (74’ Εντμούντο), Σέζαρ Σαμπάιο, Μπεμπέτο, Ντούνγκα, Ρονάλντο, Ριβάλντο, Λεονάρντο(46’ Ντένιλσον).
2002: Ρεκόρ κατακτήσεων με Ρονάλντο
EPA PHOTO PRESSENS BILD/JACK MIKRUT/pg
Για πρώτη φορά η τελική φάση έγινε σε δύο χώρες (Νότιος Κορέα, Ιαπωνία) και ο τελικός διεξάχθηκε στις 30 Ιουνίου στο στάδιο Γιοκαχάμα, με αντίπαλες τη Βραζιλία και τη Γερμανία. Ο Ρονάλντο πήρε την προσωπική του ρεβάνς για τον τελικό της προηγούμενης διοργάνωσης, καθώς σημείωσε τα δύο τέρματα που έδωσαν τον τίτλο στη «σελεσάο» για πέμπτη φορά, ενώ ο ίδιος αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ με 8 γκολ. Ο προπονητής Λουίς Φελίπε Σκολάρι αποδείχθηκε καλά διαβασμένος και με την τακτική που ακολούθησε συνέλαβε τα μέγιστα στον θρίαμβο της ομάδας του. Η Βραζιλία ήταν καλύτερη από το ξεκίνημα, όμως ο Καν έδειχνε ανίκητος, ενώ στην εκπνοή του ημιχρόνου ο Κλέμπερσον είχε σουτ στο δοκάρι. Το σκορ άνοιξε στο 67’ με κοντινό σουτ ο Ρονάλντο, ενώ 10 λεπτά αργότερα «κλείδωσε» τη νίκη με ψύχραιμο πλασέ, μετά από πάσα του Κλέμπερσον.
Βραζιλία: Μάρκος, Καφού, Ρομπέρτο Κάρλος, Ρόκε Τζούνιορ, Λούτσιο, Εντμίλσον, Ζιλμπέρτο Σίλβα, Κλέμπερσον, Ρονάλντο (88’ Ντενίλσον), Ριβάλντο, Ροναλτίνιο (Ζουνίνιο).
Γερμανία: Καν, Φρινκς, Μετζστέλερ, Λίνκε, Ράμελοου, Γέρεμις (77’ Ασαμόα), Χαμάν, Σνάιντερ, Μπόντε (84’ Τσίγκε), Κλόζε (74’ Μπίρχοφ), Νόιβιλ.
2006: Κόλπο… Γκρόσο στα πέναλτι!
Η Γερμανία φιλοξένησε το Μουντιάλ και ο τελικός έγινε στις 9 Ιουλίου στο Ολυμπιακό στάδιο του Βερολίνο, ανάμεσα στην Ιταλία και τη Γαλλία. Ο αγώνας άρχισε ιδανικά για τους «τρικολόρ», καθώς στο 10’ προηγήθηκαν με πέναλτι του Ζιντάν, όμως η Ιταλία ισοφάρισε σχετικά νωρίς (19’) με κεφαλιά του Ματεράτσι. Οι προσπάθειες των δύο ομάδων για το γκολ της νίκης δεν μεταφράστηκαν σε γκολ και ο αγώνας οδηγήθηκε στην παράταση. Στο 110’ ένας διαπληκτισμός μεταξύ των δύο σκόρερ οδήγησε την περίφημη «κουτουλιά» του Ζιντάν προς τον Ιταλό αμυντικό, με επακόλουθο την αποβολή του. Το 1-1 δεν άλλαξε και το τρόπαιο κρίθηκε στα πέναλτι. Ο Πίρλο έκανε το 1-0, ο Βιλτόρ ισοφάρισε, ο Ματεράτσι σημείωσε το 2-1 και ο Τρεζεγκέ βρήκε το οριζόντιο δοκάρι. Ο Ντε Ρόσι πέτυχε το 3-1, ο Αμπιντάλ μείωσε σε 3-2, ο Ντελ Πιέρο έκανε το 4-2 και ο Σανιόλ το 4-3. Το καθοριστικό πέναλτι εκτέλεσε ο Γκρόσο και διαμόρφωσε το 5-3, με την Ιταλία να κατακτά για τέταρτη φορά το τρόπαιο.
Ιταλία: Μπουφόν, Γκρόσο, Καναβάρο, Ματεράτσι, Ζαμπρόττα, Καμορανέζι (86’ Ντελ Πιέρο), Γκατούζο, Πίρλο, Περόττα (61’ Ντε Ρόσι), Τότι (61’ Ιακουΐντα), Τόνι.
Γαλλία: Μπαρτέζ, Τιράμ, Σανιόλ, Αμπιντάλ, Γκαλάς, Μαλουντά, Βιερά (56’ Ντιαρά), Μακελελέ, Ριμπερί (100’ Τρεζεγκέ), Ζιντάν, Ανρί (107’ Βιλτόρ).
2010: Ποδαρικό για την Ισπανία
Η Νότιος Αφρική ήταν για πρώτη φορά η «οικοδέσποινα» του Μουντιάλ και στις 11 Ιουλίου έγινε ο τελικός στο «Σόκερ Σίτι» του Γιοχάνεσμπουργκ, με αντίπαλες την Ισπανία και την Ολλανδία. Οι «φούριας ρόχας» επικράτησαν με 1-0 και έγραψαν ιστορία, καθώς έγιναν η δεύτερη ομάδα μετά την Γερμανία (1972, 1974)που κέρδισαν το Παγκόσμιο Κύπελλο μετά από το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα. Στον αντίποδα οι Ολλανδοί έχασαν για τρίτη φορά σε ισάριθμους τελικούς που αγωνίστηκαν. Το παιχνίδι ήταν πολύ καλό και από τις δύο ομάδες, που έπαιξαν ανοιχτά και επιδίωξαν τη νίκη. Ωστόσο, τους έλειπε η ουσία και δη το γκολ, παρά τις πολλές ευκαιρίες που δημιούργησαν και το σκορ έμεινε στο 0-0 με τη συμπλήρωση 90 λεπτών. Φυσιολογικά ο αγώνας οδηγήθηκε στην παράταση, όπου η Ολλανδία έμεινε με 10 παίκτες στο 109’, λόγω αποβολής του Χέιτινγκα με δεύτερη κίτρινη, για φάουλ στον Ινιέστα. Ο τελευταίος σημείωσε το τέρμα που έκρινε τον αγώνα στο 117’, μετά από πάσα του Φάμπρεγκας.
Ολλανδία: Στεκέλενμπουργκ, Φαν Ντερ Βιλ, Ματέισεν, Χέιτινγκα, Φαν Μπρόνκχορστ (105’ Μπράφχαϊντ), Ντε Γιονγκ (99’ Φαν Ντερ Φάαρτ), Φαν Μπόμελ, Ρόμπεν, Σνάιντερ, Κάουτ (71’ Ελία), Φαν Πέρσι.
Ισπανία: Κασίγιας, Ράμος, Πικέ, Πουγιόλ, Καπντεβίλα, Μπουσκέτς, Τσάμπι Αλόνσο (87’ Φάμπρεγκας), Πέδρο (60’ Νάβας), Τσάβι, Ινιέστα, Βίγια (105’ Τόρες).
2014: Απόλυτη γερμανική κυριαρχία
Η Βραζιλία φιλοξένησε την τελική φάση, όμως στα ημιτελικά αποκλείστηκε με τον πιο άσχημο τρόπο, αφού δέχθηκε βαριά ήττα από τη Γερμανία με 7-1, σε μια από τις πιο μαύρες σελίδες στην ιστορία της. Ο τελικός έγινε στις 14 Ιουλίου στο «Μαρακανά» με αντίπαλο την Αργεντινή, την οποία νίκησε με 1-0 και έφτασε στις τέσσερις κατακτήσεις του τροπαίου.
Ο αγώνας στην κανονική του διάρκεια έληξε ισόπαλος χωρίς τέρματα, με τις δύο ομάδες να έχουν από μια κλασσική ευκαιρία στο πρώτο μέρος. Η Αργεντινή με τον Ιγκουαΐν στο 21’ και η Γερμανία με το δοκάρι του Χέβεντες στην εκπνοή. Στο 82’ ο Κρόος αστόχησε από ευνοϊκή θέση και οι δύο ομάδες οδηγήθηκαν στην παράταση. Το τέρμα που καθόρισε το τελικό αποτέλεσμα σημείωσε ο Γκέτσε στο 113ο λεπτό, δικαιώνοντας την εξαιρετική πορεία της Γερμανίας καθ’ όλη τη διάρκεια της διοργάνωσης.
Γερμανία: Νόιερ, Λαμ, Τζερόμ Μπόατενγκ, Χούμελς, Χέβεντες, Κράμερ (31′ Σέρλε), Σβαϊνστάιγκερ, Κρόος, Τόμας Μίλερ, Μεσούτ Εζίλ (120′ Μέρτεζακερ), Κλόζε (88′ Γκέτσε).
Αργεντινή: Ρομέρο, Σαμπαλέτα, Ντεμιγκέλις, Γκαράι, Ρόχο, Μαστσεράνο, Λούκας Μπίγλια, Ένσο Πέρες (86′ Γκάγκο), Μέσι, Λαβέτσι (46′ Αγκουέρο), Ιγκουαΐν (78′ Παλάσιο).
2018: Η επιστροφή των «τρικολόρ»
Το δεύτερο Παγκόσμιο Κύπελλο της ιστορίας της κατέκτησε η Γαλλία, επικρατώντας 4-2 της Κροατίας στο «Λουζνίκι» της Μόσχας, στην καταληκτική αναμέτρηση του Μουντιάλ της Ρωσίας. Σε έναν από τους πιο «γεμάτους» τελικούς στην ιστορία της διοργάνωσης, οι «τρικολόρ» είχαν αποτελεσματικότητα, ποιότητα και αρκετή δόση τύχης για να επαναλάβουν τον άθλο του 1998. Το αυτογκόλ του Μάντζουκιτς στο 18’ «απαντήθηκε» από τον Πέρισιτς στο 28’, αλλά στη συνέχεια το πέναλτι του Γκριεζμάν στο 38’ (καταλογίστηκε με τη βοήθεια του VAR) και τα γκολ του Πογκμπά (59’) και του Εμπαπέ (65’) έδωσαν το τρόπαιο στην ομάδα του Ντιντιέ Ντεσάμπ, ενώ ο Μάντζουκιτς διαμόρφωσε το τελικό σκορ στο 69’.
Ο τελικός της Μόσχας περνάει στην ιστορία με σημαντικά ορόσημα. Καταρχάς είναι ο δεύτερος πιο παραγωγικός τελικός στην ιστορία, 60 χρόνια μετά την παράσταση της Βραζιλίας του Πελέ και το 5-2 επί της Σουηδίας. Με 4-2 είχε ολοκληρωθεί και ο τελικός του Γουέμπλεϊ το 1966, ανάμεσα στην Αγγλία και Δυτική Γερμανία, αλλά μετά από παράταση. Επίσης, το αυτογκόλ του Μάντζουκιτς ήταν το πρώτο που σημειώθηκε σε τελικό Μουντιάλ, όπως φυσικά και η χρήση του VAR (εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στη διοργάνωση της Ρωσίας). Τέλος, ο Ντιντιέ Ντεσάμπ έγινε ο τρίτος στην ιστορία, μετά τον Φραντς Μπεκενμπάουερ και τον Μάριο Ζαγκάλο, που κατέκτησε το τρόπαιο και ως παίκτης και ως προπονητής.
Γαλλία: Γιορίς, Παβάρ, Βαράν, Ουμτιτί, Ερναντέζ, Καντέ (55’ Ενζονζί), Πογκμπά, Ματουϊντί (73’ Τολισό), Εμπαπέ, Γκριεζμάν, Ζιρού (81’ Φεκίρ).
Κροατία: Σούμπασιτς, Βρσάλκο, Λόβρεν, Βίντα, Στρίνιτς (82’ ΠΙάτσα), Μπρόζοβιτς, Ράκιτιτς, Μόντριτς, Ρέμπιτς (71’ Κράμαριτς), Πέρισιτς, Μάντζουκιτς.
Γιώργος Στεφανίδης