Την ερχόµενη Πέµπτη 12 Σεπτεµβρίου 2024, συνεδριάζει το ∆.Σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας το οποίο αναµένεται να εξετάσει το ενδεχόµενο να προχωρήσει στη δεύτερη κατά σειρά µείωση των επιτοκίων, υπό το βάρος της υποχώρησης του ρυθµού ανάπτυξης της ευρωζώνης σε οριακά επίπεδα.
Παρά ταύτα, στην Κύπρο οι τράπεζες συνεχίζουν απτόητες να φουσκώνουν τις δόσεις των δανείων των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, έχοντας προφανώς τις ευλογίες της Κεντρικής Τράπεζας, αλλά και τη σιωπή της κυβέρνησης, η οποία συνεχίζει να κάνει πλάτες στα υπερκέρδη των χρηµατοπιστωτικών ιδρυµάτων σε βάρος της κοινωνίας. Ενδεικτικά είναι τα ακόλουθα:
Υφιστάµενα στεγαστικά δάνεια
Το επιτόκιο στα δάνεια τα οποία έχουν ορίζοντα αποπληρωµής πέραν των πέντε ετών, αυξήθηκε κατά 128% τα τελευταία δύο χρόνια, από 2,04% σε 4,65%. Ενδεικτικά, για ένα δάνειο µε υπόλοιπο 150 χιλ. ευρώ, το πρόσθετο βάρος το οποίο έχει φορτωθεί στο κάθε νοικοκυριό είναι 3.915 ευρώ το χρόνο. Σε πολλές περιπτώσεις το ποσό επιβλήθηκε ως αύξηση στη µηνιαία δόση, ενώ σε άλλες έγινε επιµήκυνση της διάρκειας αποπληρωµής του δανείου. ∆ηλαδή, προστέθηκαν δόσεις οι οποίες θα αποπληρωθούν στο τέλος του δανείου.
Μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις το χρονοδιάγραµµα για την αποπληρωµή του δανείου ξεπερνά κατά πολύ το όριο συνταξιοδότησης του δανειολήπτη και µε βάση τους εποπτικούς κανονισµούς έπρεπε να γίνει παρέµβαση από την Κεντρική Τράπεζα. Παρά ταύτα, φαίνεται ότι αυτό δεν έχει γίνει.
Σηµειώνεται ότι από τον Σεπτέµβριο του 2023 που τερµατίστηκε το µπαράζ αυξήσεων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, µέχρι σήµερα, το επιτόκιο αυξήθηκε κατά 40 µονάδες βάσης (από 4,25% σε 4,65%). Επισηµαίνεται, µάλιστα, ότι οι τράπεζες έκαναν γαργάρα τη µείωση κατά 25 µονάδες βάσης την οποία εφάρµοσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τον Ιούνιο του 2024, συνεχίζοντας το βιολί τους.
Νέα στεγαστικά δάνεια
Παρόµοια είναι τα δεδοµένα στα νέα στεγαστικά δάνεια, αφού το επιτόκιο αυξήθηκε κατά 114% τα τελευταία δύο χρόνια, από 2,15% σε 4,33%. Ενδεικτικά, για ένα δάνειο ύψους 150 χιλ. ευρώ η δόση έχει αυξηθεί κατά 305 ευρώ το µήνα περίπου. ∆ηλαδή, το νοικοκυριό καλείται πλέον να πληρώσει επιπλέον 3.660 ευρώ το χρόνο που για πολλούς είναι περισσότερα από δύο µηνιαίους µισθούς.
Σηµειώνεται ότι από τον Σεπτέµβριο του 2023 που τερµατίστηκε το µπαράζ αυξήσεων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, µέχρι σήµερα, το επιτόκιο αυξήθηκε κατά 26 µονάδες βάσης (από 4,33% σε 4,59%). Και σ’ αυτήν την περίπτωση οι τράπεζες έκαναν γαργάρα τη µείωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Υφιστάµενα επιχειρηµατικά δάνεια
Ο µέσος όρος του επιτοκίου έχει αυξηθεί κατά 25%. Στα δάνεια µε ορίζοντα αποπληρωµής µέχρι ένα έτος το επιτόκιο έχει αυξηθεί από 4,65% σε 5,83%, ενώ στα δάνεια µε ορίζοντα 1-5 χρόνια έχει αυξηθεί από 4,83% σε 6,02% και στα δάνεια µε ορίζοντα πέραν των πέντε ετών έχει αυξηθεί από 4,50% σε 5,74%.
Σηµειώνεται ότι µετά την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για µείωση των επιτοκίων, υπήρξε οριακή αποκλιµάκωση. Παρά ταύτα, αυτή περιορίστηκε στις 3-5 µονάδες και απέχει πολύ από τη µείωση κατά 25 µονάδες που αποφασίστηκε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Νέα επιχειρηµατικά δάνεια
Στα δάνεια για ποσά µέχρι 1 εκατ. ευρώ το επιτόκιο αυξήθηκε κατά 73,5%, από 3,21% σε 5,57%. Σηµειώνεται ότι αυτή είναι η µόνη κατηγορία στην οποία σηµειώθηκε µείωση των επιτοκίων (κατά 18 µονάδες βάσης), από τον Σεπτέµβριο του 2023 (5,75%) και έπειτα. Φαίνεται όµως ότι η µείωση δεν αφορά το σύνολο των δανειοληπτών, αλλά εστιάζεται κυρίως στους πιο µεγάλους.
Στα δάνεια για ποσά άνω του 1 εκατ. ευρώ το επιτόκιο έχει αυξηθεί κατά 97,2%, από 2,86% σε 5,64%. Και σ’ αυτήν την περίπτωση υπήρξε οριακή µείωση των επιτοκίων από τον Σεπτέµβριο του 2023 (5,59%) και έπειτα, αλλά αυτή περιορίστηκε στις πέντε µονάδες βάσης, αντί 25 µονάδες που ήταν η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Καταναλωτικά δάνεια
Στα υφιστάµενα δάνεια το επιτόκιο αυξήθηκε κατά 24,3%, από 6,42% σε 7,98%, ενώ συνεχίζει να βρίσκεται σε ανοδική πορεία παρά τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ενδεικτικά, τον Σεπτέµβριο του 2023 βρισκόταν στο 7,68%. ∆ηλαδή, όχι µόνο δεν εφαρµόστηκε στην Κύπρο η µείωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κατά 25 µονάδες βάσης, αλλά επιβλήθηκαν και νέες αυξήσεις της τάξης των 30 µονάδων βάσης.
Ακόµη χειρότερα στα νέα δάνεια το επιτόκιο αυξήθηκε κατά 115,2%, από 3,10% σε 6,67%. Μάλιστα, από τον Σεπτέµβριο του 2023 (6,06%) και έπειτα ο µέσος όρος αυξήθηκε κατά 61 µονάδες βάσης.
5% της χρηµατοδότησης σε επιχειρήσεις αφορά δάνεια άνω του 1 εκατ. ευρώ
Οι τράπεζες έχουν κλείσει ακόµη περισσότερο τη στρόφιγγα της χρηµατοδότησης προς τις µικροµεσαίες επιχειρήσεις και έχουν επικεντρωθεί σχεδόν αποκλειστικά στους µεγάλους πελάτες.
Την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2024 δόθηκαν καθαρά νέα δάνεια (εξαιρουµένων των δανείων για σκοπούς αναχρηµατοδότησης και αναδιάρθρωσης παλαιότερων δανείων), συνολικού ύψους 1,24 δισ. ευρώ.
Ποσοστό 73,5% της πιο πάνω χρηµατοδότησης (ήτοι 913,1 εκατ. ευρώ) αφορά δάνεια άνω του 1 εκατ. ευρώ το καθένα, που συνδέονται, προφανώς, µε τους πολύ µεγάλους. Αντίθετα, τα δάνεια για ποσά κάτω από 1 εκατ. ευρώ περιορίστηκαν στα 328,5 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο αντιστοιχεί σε ποσοστό µόλις 26,5% επί του συνόλου.
Επίσης, στα νοικοκυριά παραχωρήθηκαν νέα δάνεια συνολικού ύψους 822,2 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 627,9 εκατ. ευρώ αφορούν την αγορά κατοικίας, 148,7 εκατ. ευρώ καταναλωτικά δάνεια και 45,6 εκατ. ευρώ δάνεια για άλλους σκοπούς.
Σηµειώνεται ότι η ροή των καταναλωτικών δανείων έχει αυξηθεί κατά 12,6%, από 132,1 εκατ. ευρώ το επτάµηνο πέρσι, σε 148,7 εκατ. ευρώ φέτος.
Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν ότι οι αυξήσεις οι οποίες επιβλήθηκαν από τις κυπριακές τράπεζες -µε τις ευλογίες προφανώς της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου- δεν συνδέονται µε την πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για συγκράτηση του πληθωρισµού, αλλά έχουν καθαρά κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Αυτό επιβεβαιώνεται άλλωστε από το γεγονός ότι οι τράπεζες καταγράφουν υπερκέρδη ρεκόρ, παρά τις δυσκολίες τις οποίες αντιµετωπίζουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις.
Διαβάστε περισσότερα στο dialogos.com.cy Read More
