Ρεπορτάζ
Γιώργος Χατζηαντώνης
Η αντιμετώπιση της βίας στους αθλητικούς χώρους εξελίσσεται σε φιάσκο της κυβέρνησης, καθώς οι χειρισμοί του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξης καταδεικνύουν πλήρη αδυναμία για ένα φλέγον πρόβλημα. Με τους χούλιγκανς να κάνουν συνεχώς επίδειξη ισχύος και τα σοβαρά επεισόδια στα γήπεδα να αποτελούν πλέον ρουτίνα, καταδεικνύεται η γύμνια των Αρχών να χτυπήσουν το κακό στη ρίζα του με τα «εργαλεία» που τους παρέχει η υφιστάμενη νομοθεσία. Αντί αυτού οι καθ’ ύλην αρμόδιοι επιδίδονται σε ρεσιτάλ ατάκας, με εύηχες εξαγγελίες στα αυτιά του κόσμου, πλην όμως ανεφάρμοστες στην πράξη.
Αυτό αποδεικνύεται και από τη στάση τόσο της Επιτροπής Νομικών της Βουλής, ενώπιον της οποίας συζητήθηκε την περασμένη Τετάρτη το αναθεωρημένο νομοσχέδιο που κατέθεσε ο Υπουργός Δικαιοσύνης Μάριος Χαρτζιώτης, όσο και όλων των άμεσα εμπλεκόμενων.
Η Επιτροπή έκρινε πως δεν μπορούσε να τοποθετηθεί επί του συγκεκριμένου νομοσχεδίου και το έκανε… πάσα στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, με την επισήμανση να προχωρήσει σε διευρυμένη διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ούτως ώστε να καταλήξουν σε εφαρμόσιμα μέτρα. Επί της ουσίας το νομοσχέδιο απορρίφθηκε και το εγχείρημα έπεσε στο κενό, με το αρμόδιο υπουργείο να κάνει βήμα σημειωτόν, ενώ η βία κάνει πάρτι στα γήπεδα.
Επί του προκειμένου, δύο βασικές πρόνοιες που περιλάμβανε το προτεινόμενο νομοσχέδιο έπεσαν σε τοίχο. Συγκεκριμένα, η πρόταση για να αποφασίζουν οι Υπουργοί Δικαιοσύνης και Παιδείας για διεξαγωγή αγώνων κεκλεισμένων των θυρών σε περιπτώσεις που η Αστυνομία κρίνει ότι κινδυνεύουν ανθρώπινες ζωές, βρήκε αντίθετη την ΚΟΠ, με τον πρόεδρό της, Γιώργο Κούμα, να εγείρει θέμα αυτοδιοίκητου του ποδοσφαίρου και να αντιπροτείνει εμπλοκή της Ομοσπονδίας για το θέμα.
Όσον αφορά την πρόνοια για ευθύνη των σωματείων να ελέγχουν τους Συνδέσμους Φιλάθλων, βρήκε κάθετα αντίθετους τους εκπρόσωπους των σωματείων, οι οποίοι επικαλέστηκαν και τη νομοθεσία, που δεν τους δίνει τέτοιο δικαίωμα.
Κάπως έτσι η κυβέρνηση βρέθηκε ξανά σε σημείο εκκίνησης μιας προσπάθειας που αποδείχθηκε πυροτέχνημα και στηρίχθηκε σε προχειρότητα. Με την υπενθύμιση πως είναι η δεύτερη φορά που γίνεται αυτό σε λιγότερο από ένα χρόνο, αφού τον Μάρτιο του 2023 η πρώην Υπουργός Δικαιοσύνης Άννα-Κουκκίδη Προκοπίου είχε εξαγγείλει το δικό της «πακέτο» μέτρων για τη βία στα γήπεδα.
Η νομοθεσία που δεν εφαρμόζεται
Ένα θέμα που συζητείται ευρέως αφορά στην υφιστάμενη νομοθεσία περί πρόληψης και καταστολής της βίας στους αθλητικούς χώρους, η οποία δεν εφαρμόζεται από την κυβέρνηση και αντί αυτού αναζητά τροποποιήσεις και πρόσθετα μέτρα. Ο σχετικός νόμος ψηφίστηκε το 2014, όμως με την πάροδο σχεδόν 10 χρόνων είναι αδύνατη η εφαρμογή του, αφού πολλά γήπεδα και κλειστά γυμναστήρια δεν πληρούν τις απαιτούμενες προδιαγραφές, όπως η εγκατάσταση κυκλώματος παρακολούθησης και η αυστηρή ταξιθέτηση των φιλάθλων στις κερκίδες για σκοπούς σωστής ταυτοποίησης σε περιπτώσεις επεισοδίων.
Έλλειψη συντονισμού και κοινής δράσης
Εξίσου σημαντική παράμετρος είναι η έλλειψη συντονισμού και η ανάληψη κοινής δράσης των εμπλεκόμενων φορέων για την αντιμετώπιση της βίας. Τουναντίον, παρατηρείται ότι βασικοί «παίκτες» κινούνται προς αντίθετη κατεύθυνση, παρότι διατυμπανίζουν πως ο στόχος είναι κοινός.
Οι πρόσφατες εξελίξεις αποδεικνύουν το προφανές, με την παρουσίαση δύο γραμμών από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και την ΚΟΠ μετά από σύσκεψη στην οποία παρέστησαν ο Υπουργός Μάριος Χαρτζιώτης, η ηγεσία της Ομοσπονδίας και πρόεδροι ή εκπρόσωποι των ομάδων Α’ Κατηγορίας.
Η ΚΟΠ εφάρμοσε εκ πρώτης το μέτρο απαγόρευσης μετακίνησης φιλάθλων και παράλληλα έβαλε… αυτογκόλ με την απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου και τη σύσταση στον Αθλητικό Δικαστή «για εξαντλητική εφαρμογή των αυστηρών ποινών που προνοούνται στους Πειθαρχικούς Κανονισμούς», όπως ανέφερε σχετική ανακοίνωση.
Εμμέσως πλην σαφώς αυτό συνιστά παραδοχή ότι μέχρι τώρα γίνονταν εκπτώσεις από το δικαστικό όργανο της Ομοσπονδίας και ο καθείς μπορεί να εξάγει τα δικά του συμπεράσματα.
Οι εξαγγελίες της ΚΟΠ οδήγησαν στις αποφάσεις του Υπουργού Δικαιοσύνης για το νομοσχέδιο που έστειλε στην Επιτροπή Νομικών της Βουλής, σημειώνοντας πως «παρόλο που τα συγκεκριμένα μέτρα κινούνται προς την ορθή κατεύθυνση, η κυβέρνηση θεωρεί ότι αυτά δεν είναι αρκετά για την άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος που άπτεται της ασφάλειας των πολιτών εντός και εκτός των αθλητικών χώρων».
Μέσα στον γενικό κυκεώνα ουδείς έλαβε υπόψιν την προειδοποίηση του Παγκύπριου Συνδέσμου Ποδοσφαιριστών για κήρυξη επ’ αόριστον απεργίας σε περίπτωση διεξαγωγής αγώνων κεκλεισμένων την θυρών.
Πυρά από Άριστο Δαμιανού και Κωστή Ευσταθίου
Για το φιάσκο στη Βουλή μίλησαν στον ραδιοφωνικό σταθμό «Άστρα» ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού και ο ανεξάρτητος βουλευτής Κωστής Ευσταθίου, αμφότεροι μέλη της Επιτροπής Νομικών.
«Αποδείχθηκε ότι το περισπούδαστο νομοσχέδιο, που περιλαμβάνει μερικές επιφανειακές αλλαγές, ήταν πρόχειρο και θα καταστεί αναποτελεσματικό. Για να αλλάξουν οι νόμοι, πρέπει πρώτα να αξιοποιηθούν εκείνοι που είναι σε εφαρμογή. Όλα όσα είδαμε το προηγούμενο διάστημα γι’ αυτό που αποκάλεσαν οπαδική βία είναι εντελώς λανθασμένα. Η βία είναι κοινωνικό φαινόμενο και έχει εκφάνσεις στο γήπεδο και παντού», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Δαμιανού και πρόσθεσε: «Η προσπάθεια που καταβάλλει η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη, όπως και η προηγούμενη, περιορίζεται στο κομμάτι της καταστολής, το οποίο είναι προφανές πως δεν το κάνουν καλά. Αυτά που έφερε η κυβέρνηση δεν μπορούν να τεκμηριώσουν στοιχειωδώς ότι μπορούν να αντιμετωπίσουν τα πιο βασικά.
Κραυγαλέο παράδειγμα αποτελεί το ότι ενώ διαδιδόταν πως ο Υπουργός Δικαιοσύνης και η Υπουργός Παιδείας θα συναποφασίζουν, μετά από πόρισμα, για διεξαγωγή αγώνων κεκλεισμένων των θυρών, δεν ήταν αυτό που έφεραν στη Βουλή, αλλά ένα κείμενο που λέει διάφορα πράγματα. Μάλιστα, μετά από την κατάθεση του νομοσχεδίου προ 15νθημέρου, έστειλαν με μέιλ άλλο νομοσχέδιο. Αυτό είναι δείγμα μιας κυβέρνησης που λειτουργεί με προχειρότητα και ερασιτεχνισμό. Θα γίνεται, λέει, από την Αστυνομία έλεγχος για άλκοτεστ και νάρκοτεστ στις εισόδους των σταδίων. Πώς είναι δυνατόν να γίνει έλεγχος σε 15.000 ανθρώπους που περνούν από μία στενή είσοδο για να απολαύσουν έναν αγώνα;
Πέραν της περιστολής δικαιωμάτων, οι πρόνοιες είναι ανεφάρμοστες. Όπως και η νομοθεσία που ψήφισαν εδώ και χρόνια με τη διαφωνία του ΑΚΕΛ, που περιλαμβάνει την κάρτα φιλάθλου και δεν εφαρμόζεται επειδή δεν υπάρχουν κλειστά κυκλώματα υψηλής ευκρίνειας για εντοπισμό και ταυτοποίηση προσώπων, ή διότι δεν υπάρχει ταξιθέτηση στα γήπεδα. Όλα αυτά που αφορούν σε υποδομές δεν τα εφάρμοσαν και θέλουν πιο δρακόντειες νομοθεσίες».
Ο κ. Ευσταθίου υπογράμμισε από πλευράς του: «Έχω την εντύπωση ότι στην Κύπρο πειραματιζόμαστε με διάφορες φαεινές ιδέες, οι οποίες αποδεικνύονται πως δεν έχουν ούτε αρχή ούτε τέλος. Όπως ανακαλύψαμε και την τρομερή κάρτα φιλάθλου. Παγκόσμια πρωτοτυπία της Κύπρου, για την οποία λέγαμε ότι είναι μία τρύπα στο νερό. Δυστυχώς τα πράγματα το αποδεικνύουν, όμως συνεχίζουμε την ίδια τακτική. Θα κάνουμε εκείνο που θα αποφασίζει το Υπουργικό Συμβούλιο για τους αγώνες. Αυτό δείχνει πλήρη άγνοια των κανονισμών της UEFA και της FIFA. Καμία κυβέρνηση δεν τολμά να το κάνει, επειδή υπάρχει το λεγόμενο αυτοδιοίκητο του ποδοσφαίρου. Είδατε σε οποιοδήποτε κράτος την Αστυνομία αντί να προχωρεί στην πρόληψη κάποιων εγκλημάτων, να ακυρώνει ποδοσφαιρικούς αγώνες επειδή υπάρχουν πληροφορίες; Αυτή η προσέγγιση είναι ομολογία αποτυχίας του συστήματος. Σε μια χώρα που ο αριθμός των αστυνομικών είναι ο μεγαλύτερος σε σύγκριση με τον πληθυσμό».
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η Επίτροπος Προσωπικών Δεδομένων Ειρήνη Λοϊζίδου εξέφρασε ενώπιον της Επιτροπής Νομικών τον προβληματισμό της Αρχής ως προς τα σημεία που άπτονται των διαδικασιών άλκοτεστ και νάρκοτεστ προς αποφυγή στιγματισμού, όπως επίσης και για το γεγονός ότι όσοι διαγιγνώσκονται θετικοί δεν θα συλλαμβάνονται.